بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
مدیریت کل مقررات، مجوزهای بانکی و مبارزه با پولشویی
اداره مطالعات و مقررات بانکی
اساسنامه نمونه
صندوقهای قرض‌الحسنه تک‌شعبه ای
بهمن 1401
بسمه تعالی
بخش اول: اهداف، مشخصات، موضوع فعالیت
ماده1-هدف: صندوق به استناد بند (الف) ماده (2)«آیین نامه اصلاحی ثبـت تشکیلات و مؤسسـات غیرتجاری» مصـوب 5/9/1337 و
در چارچوب مفاد « دستورالعمل اجرایی تأسیس، فعالیت، نظـارت و انحلال صندوق های قرض الحــنه تک‌شـعبه ای» مصـوب جلـسه مورخ 19/07/1401 شـورای پـول و اعتبـار و اصـلاحات بعـدی آن؛ جهـت اعطـای تسـهیلات در قالـب عقـد قرض‌الحسنه به منظور رفع نیازهای ضروری و اساسی اشخاص تأسیس می گردد.
ماده2- نام :صندوق قـرض‌الحـسنه………………..؛ که در این اساسنامه به اختصار صندوق نامیده می شود.
ماده3- صندوق صرفاً با اخذ اجازه نامه فعالیت از بانک مرکزی و با رعایت ضوابط و مقررات ذی ربط مجاز به فعالیت می باشد.
ماده4- صندوق پس از اخذ اجازه نامه فعالیت از بانک مرکزی، در چارچوب ضوابط و مقررات مربوطه، صـرفاً مجـاز به انجـام عملیات ذیل می باشد:
1. افتتاح حساب قرض الحسنه پس انداز به صورت ریالی برای اشخاص حقیقی و حقوقی؛
2. تصدی عاملیت وجوه اداره شده در قالب سپرده قرض‌الحسنه پس انداز برای اشخاص حقیقی و حقوقی؛
3. اعطای تسهیلات قرض‌الحسنه به صورت ریالی.
ماده5- افتتاح هر نوع حساب سپرده غیر از حساب سپرده قرض‌الحسنه پس انداز از جمله سپرده قـرض‌الحسنه جاری و حسـاب سپرده سـرمایه‌گذاری مـدت‌دار و نیز صدور دسنه چک، دسته حواله، کارت الکترونیکی و ابزارهای پرداخت مشابه توسط صندوق ممنوع می باشد.
ماده6- صندوق دارای تابعیـت ایرانـی بـوده و برای مدت نامحـدود تأسـیس می شود. محل فعایت صندوق در نـشانی ……………………. است.
تبصره1- ایجاد هر گونه باجه، دفتر مستقل و موارد مشابه توسط صندوق ممنوع می باشد.
تبصره2- هر گونه تغییر احتمالی در نشانی محل فعالیت صندوق، پس از ثبت در سامانه بانک مرکزی و أخذ تاییدیـه از آن بانک، صرفاً در شهر محل فعالیت موضوع این ماده امکان پذیر می باشد.
بخش دوم: سرمایه و تغییرات آن
ماده7- مبلغ سرمایه صندوق به عدد ………………. ریال و به حروف ………………. ریـال که تماماً پرداخت شده است.
تبصره- افـزایش سـرمایه صنـدوق از محـل مـازاد غیرقـابل تخصیص، آورده نـقدی توسـط اعضـای هیأت امنا و یـا از
محل کمک‌های خیرین در چارچوب ضوابط و مقررات ذی ربط صورت می گیرد.
ماده8- سرمایه اولیه و نیز افزایش سـرمایه صندوق نباید بطور مسـتقیم و یا غیر مسـتقیم از محل تسهیلات دریافتی از بانک‌ها
و مؤسسـات اعتباری غیربانکی و یا سایر مؤسسـات پولی غیربانکی و سـپرده های تودیع شده نـزد صندوق تأمین گردد.
بخش سوم: منابع و مصارف صندوق
ماده9- منابع صندوق از محل های زیر قابل تأمین می باشد:
1- سـرمایه صندوق؛
2- سـپرده مشتریان؛
3- وجوه اداره شده؛
4- کارمزد تسهیلات اعطایی؛
5- سـود ناشی از خرید اوراق دولتی؛
6- کمک‌های نقدی بلاعوض اشخاص حقیقی و حقوقی؛
7- موقوفات و وصایا؛
8- سایر منابع با پیشنهاد صندوق و تأیید بانک مرکزی.
تبصره 1- اخذ سـپرده در صندوق صرفاً از طریق تراکنش های الکترونیکی بانکی انجام می‌پذیرد و دریافت وجه نفد از سـپرده گذار ممنوع می باشد.
تبصره2- دریافت کمک‌های نقدی و غیر نقدی از اشـخاص حقیـقی و یا حقـوقی در صـورتی که منجر به هیچگونه تعهدی مبنی
بر استرداد یا اعطای تسهیلات و امثال آن بر عهده‌ی صندوق نگردد، با رعایت ضوابط و مقررات مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم مجاز می باشد.
تبصره 3- مازاد غیرقابل تخصیص صندوق، غیرقابل تقسیـم بوده و باید در صورت های مالی صندوق تحت همین عنوان ارائه شود.
ماده 10- مصارف صندوق عبارتند از:
1- ذخیره احتیاطی؛
2- تسهیلات قرض الحسنه اعطایی؛
3- هزینه های جاری صندوق؛
4- خرید دارایی های ثابت، تجهیزات و ملزومات مورد نیاز صندوق؛
5- خرید اوراق دولتی؛
6- سـپرده‌گذاری در حساب قرض‌الحسنه پس انداز و جاری نزد بانک ها و مؤسسات اعتباری غیر بانکی دارای مجـوز از
بانک مرکزی؛
7- سایر مصارف با پیشنهاد صندوق و با تأیید بانک مرکزی.
تبصره 1- صندوق 5 درصد مـنابع خود را به عنوان ذخیـره احتیاطی در قـالب حساب سپرده قرض الحسـنه جـاری نـزد بانک
مرکزی و یا بانک و مؤسسه اعتباری غیربانکی تعیین شده توسط بانک مرکزی سپرده‌گذاری می‌نماید.
تبصره2- حداکثر تسهیلات قرض الحسنه اعطایی به هر شخص، مدت بازپرداخت و نرخ کارمزد قرض‌الحسنه اعطایی براساس ضوابط ابلاغی از سوی بانک مرکزی تعیین می‌گردد.
تبصره 3- صندوق حداکثر ده درصد منابع خود را می تواند در قالب اوراق دولتی سـپرده گذاری نماید.
تبصره4- سـپرده‌گـذاری صندوق صـرفاً در یکی از بـانک‌ها و مؤسسات اعتبـاری غیربـانکی و با رعـایـت ضـوابط و مقـررات
مربوطه مجاز می باشد. نگهداری منابع صندوق در حساب‌های سپرده‌ای که به نام صندوق نیست، ممنوع بوده و به منزله تصرف در اموال عمومی می‌باشد.
بخش چهارم: ارکان صندوق
ماده11- ارکان صندوق عبارتند از:
1- هیأت امناء
2- هیأت مدیره
3- بازرس قانونی
هیأت امناء
ماده 12- هیأت امنای صندوق از ………… نفر تشـکیل شده است . اولین هیأت امنای صندوق توسط مؤسسـین تعییـن می شـوند.
هیأت امناء بالاترین مقام تصمیم گیری صندوق می باشد.
تبصره- حق رأی هر یک از مؤسـسین در انتخـاب اعضای هیأت امناء، متناسب با سهم او در تأمین سرمایه صندوق اسـت. مؤسـسین، پس از انتخاب هیأت امناء هیچ نقشی در اداره صندوق ندارند.
ماده 13- اعضای هیأت امناء در همه موارد از رأی مساوی برخوردار می‌باشند.
ماده 14- خروج عضو از هیأت امناء، موکول به تصویب حداقل دوسوم اعضا هیأت امناء می‌باشد.
ماده 15- هیأت امناء حداقل هر سه ماه یک بار برای رسیدگی به امور صندوق تشکیل جلسه خواهند داد. دعوت از اعضـاء هیـأت
امناء بوسـیله رئیـس هیأت امناء/ رئیـس هیأت مدیره و یا نائب رئیس هیأت امناء/ نائب رئیس هیأت مدیره بعمـل خـواهـدآمد.
بازرس قانونی صندوق میتواند در مواقع مقتضی، هیأت امناء صندوق را به طور فوق‌العـاده برای تشکیل جلسه دعوت نماید.
ماده16- جلسـه هیأت امناء با حضور حداقل دو سـوم اعضاء رسمیت خواهد یافت. تصمیمات هیأت امنا با رأی حداقل دو سـوم
اعضای حاضر در جلسه معتبر خواهد بود.
ماده 17- وظایف و اختیارات هیأت امناء عبارت است از:
1- انتخاب و عزل اعضاء هیأت مدیره، بازرس قانونی و حسابرس مستقل؛
2- اصلاح اساسنامه در چارچوب ضوابط موجود؛
3- تصویب افزایش سرمایه؛
4- تعیین سیاست ها و خط‌مشی‌های صندوق؛
5- تصویب صورتهای مالی؛
6- تصویب طرح‌ها، برنامه‌ها و بودجه صندوق؛
7- تعیین و تصویب حقوق و مزایای اعضای هیأت مدیره و مدیرعامل؛
8- تعیین روزنامه کثیرالانتشار برای درج آگهی های صندوق؛
9- تصمیم گیری در خصوص انحلال و تصفیه صندوق.
ماده 18- هیأت امناء در قبال وظایف و اختیـاراتی که بر عهده دارد هیچگونه حقـوق و مـزایایی از صندوق دریـافت نمی‌کند. پرداخت وجـوهی غیر از حقوق و مزایا و تحت عناوینی نظیر پاداش و هدایا به مدیرعامل و اعضای هیأت مدیره صندوق ممنوع می باشد.
ماده 19- در صورت عدم تکافوی منابع صندوق نزد بانک مرکزی و یا بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیر بانکی تعیین شده توسط بانـک مرکزی برای بازپـرداخت بدهی‌های صندوق، هیأت امنای صندوق موظف به تأمین وجوه مطـالبه شده بوده و ضـمن پذیرش مسئولیت کامل هر نوع تخلف و رفع آن، متعهد به پاسخگویی به سپرده گذاران و مراجع ذی صلاح از جمله بانک مرکزی می باشد.
ماده 20- هیأت امنای صندوق موظف است در صورتی که صندوق با کسری ( زیان) مواجه گردد به نحوی که میزان سـرمایه آن از
حداقل سرمایه اعلامی بانک مرکزی کمتر شود، حداکثر ظرف مدت 3 ماه نسبت به جبـران کسـری ( زیان) وارده و افزایش سرمایه صندوق، حداقل تا میزان سرمایه اعلامی بانک مرکزی اقدام نماید.
هیأت مدیره
ماده 21- مسئولیت اجرایی اداره صندوق بر عهده هیأت مدیره است. هیأت مدیره صندوق دارای 00000(5 یا 7نفر) نفر عضو اصلی و دو نفر عضو علی البـدل می باشد که توسط هیأت امناء از بین اعضاء هیأت امناء و یا خـارج از اعضای هیأت امناء و پس از تأیید قبلی بانـک مرکزی به مدت 2 سال انتخاب می شوند.
تبصره – افرادی که هم زمان عضو هیأت امنا و هیأت مدیره صندوق هستند، نمی توانند اکثـریت اعضاء هیأت مـدیره را تشـکیل دهند.
ماده 22- انتخاب اعضای هیأت مدیره و مدیرعامل صندوق و تمدید دوره مسئولیت آنها منوط به تأیید بانک مرکزی می‌باشد.
تبصره 1- در صورت استعفاء، فوت، ممنوعیت قانونی و یا غیبت غیر موجه مکرر هر یک از اعضای اصـلی هیأت مدیره یکی از اعضاء علی البدل به ترتیب آراء بیشتر برای بقیه مدت به جای ایشان در جلسات هیأت مدیره شرکت می نماید. غیبت غیر موجه مکرر به مواردی اطلاق می شود که عضو، علی رغم اطلاع از دعوت، بدون اجازه قبلی و یا عذر موجه حداقل در چهار جلسه متوالی و یا هشت جلسه غیر متوالی طی یک سال در جلسه هیأت مدیره حاضر نشود.
تبصره 2- چنانچه پس از انقـضای مدت مسـئولیت هیأت مدیره فعلی، هیأت مدیره جدید هنوز انتخـاب نشـده باشد؛ هیـأت
مدیره فعلی کماکان تا انتخاب و قبولی هیأت مدیره جدید به وظایف خود در صندوق ادامه داده و مسئولیت اجرایی اداره امور صندوق را بر عهده خواهد داشت.
ماده 23- هیأت مدیره در نخستین جلسه خود که حداکثر یک هفته بعد از انتخاب اعضاب آن توسط هیأت امناء تشکیل خواهد شد؛ یک نفر را به عنوان رئیس هیأت مدیره و یک نفر را به عنوان نائب رئیس از بین خود اتخاب می‌نماید.
ماده 24- هیأت مدیره باید یک نفر شخص حقیقی واجد شرایط و مورد تایید قبلی بانک مرکزی را به عنوان مدیرعامل که بالاترین مقام اجرایی صندوق است از بین اعضای خود و یا خارج از اعضاء انتخاب نموده و حدود اختیارات و مدت تصدی او را تعیین نماید.
تبصره- چنانچه مدیرعامل خارج از اعضای هیأت مدیره انتخاب شود، باید به تأیید هیأت امناء برسد.
ماده 25- اعـضاء اصلی هیأت مدیره و مدیرعامل، صـاحبان امضاء می‌باشند و کلیه اسـناد و اوراق بـهادار با امضـاء توأمـان مدیرعامل و حداقل یک نفر از اعضای اصلی هیأت مدیره و در صورت غیاب مدیرعامل با امضاء توأمان رئیس هیـأت مدیره و حداقل یک نفر از اعضاء اصلی هیأت مدیره و مهر صندوق معتبر خواهد بود.
ماده 26- جلسات هیأت مدیره حداقل هر 15 روز یک‌بار بنا به دعوت رئیس و یا نائب رئیس هیأت مدیره، مدیرعامل و یا دو سوم اعضای هیأت مدیره و با حضور بیش از نصف اعضای اصلی هیأت مدیره تشکیل و رسمیت می باید. به منظور اتخاذ تصمیم، رأی اکثریت اعضای حاضر در جلسه ضروری می‌باشد.
تبصره- جلسات فوق العاده هیأت مدیره با دعوت کتبی رئیس یا نائب رئیس هیأت مدیره، مدیرعامل و یا دو سوم اعضاء هیأت مدیره تشکیل می‌گردد.
ماده 27- اعضاء هیأت امناء، هیأت مدیره و مدیرعامل در زمان عضویت و همچنین پدر، مادر ، همسـر و اولاد آنها حق هیچگونه معامله تجاری با صندوق را ندارند.
ماده 28- هیأت مدیره با رعـایت قوانین و مقررات ذی‌ربط از جمله قانون پولی و بانکی کشـور، دسـتو‌رالعمل اجـرایی تأسـیس، فعالیت، نظارت و انحلال صندوق های قرض الحسنه تک‌شعبه ای، اساسنامه و مصـوبات هیأت امناء دارای وظایف و اختیارات ذیل جهت اداره امور صندوق می باشد:
وظایف و اختیارات هیأت مدیره:
1. سیاست‌گذاری، نظارت و مدیریت ریسک صندوق
2. اجرای مفاد اساسنامه و تصمیمات هیأت امناء و سایر مقررات مربوط؛
3. تهیه صورتهای مالی صندوق و ارائه آن به هیأت امنا برای تصویب؛
4. تهیه طرح‌ها، برنامه ها و بودجه و ارائه به هیأت امناء برای تصویب؛
5. تصویب ضوابط ناظر به استخدام، عزل و نصب کارکنان صـندوق و تعییـن شـغل، ترفیـع، تنبیـه، شـرایط و مزایـای
استخدامی کارکنان مزبور؛
6. نصب عزل و قبول استعفای مدیرعامل و نظارت بر عملیات وی و پیشنهاد میزان حقوق و مـزایای مدیرعامل به هیأت امناء
7. نظارت بر اجرای قوانین و مقررات مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم در ارائه تمامی خدمات و انجام هر گونه عملیات پولی؛
8. اقامه، تعقیب و دفاع از هر گونه دعوی یا انصراف و استرداد آن، حق مصالحه و سازش با داشتن تمام اختیارات در کلیه مراحل دادرسی اعم از دادگاه‌های عمومی و دیوان عالی کشور و سایر مراجع و نمایندگی در برابر سایر مراجع یا تعیین نماینده یا وکیل با حق توکیل به غیر؛
9. تقسیم، تبدیل، فسخ، اقاله، ابطال، واگذاری و اجرای آنها نسبت به اعمال حقوقی و یا اموال منقـول و غیرمنقول صندوق؛
10. رهن گذاردن اموال صندوق پس از تأیید بانک مرکزی؛
11. دعوت از اعضای هیأت امناء برای تشکیل جلسات هیأت امناء توسط رئیس هیأت مدیره.
ماده 29- هیأت مدیره وظایف خود را بصورت جمعی انجام می‌دهد و هیچ یک از اعضای هیأت مدیره حق ندارد از اختیـارات هیأت، منفرداً استفاده کند مگر در موارد خاص که وکالت یا نمایندگی از طرف هیأت مدیره داشته باشـد. هیـأت مدیره می تواند قسمتی از اختیارات خود را با اکثریت سه چهارم آراء به مدیرعامل تفویض کند.
ماده 30- تحویل و انتقال مسئولیت از هیأت مدیره سابق به هیأت مدیره بعدی باید بلافاصله بعد از تاریخ قبولی سـمت هیأت مدیره صورت گیردو کلیه اوراق و اسناد و دفاتر و حساب ها و موجودی‌های صندوق به هیأت مدیره جدید تحویل و پس از ثبت تغییرات در اداره ثبت شرکت ها، اقدامات لازم به منظور معرفی امضاهای مجاز صورت پذیرد.
ماده 31- مراتب نقل و انتقال هیأت مدیره باید در صورت جلسه منعکس و به امضای اکثریت اعضای هیأت مدیره سابق، اعضای هیأت مدیره جدید و بازرس قانونی رسیده و ممهور به مهر صندوق گردد. صورت جلسه مذکور جزء اسناد صندوق نگهداری می شود.
ماده 32- استعفای هر یک از اعضاء هیأت مدیره تا تعیین عضو جدید و قبولی سمت آن، راغع مسئولیت و وظایفی که به ایشان محول شده است ، نمی باشد.
ماده 33- در صورتی که مدیر عامل هضو هیأت مدیره باشد، دوره تصدی مدیرعامل از دوره عضویت ایشان در هیأت مدیره بیشتر نخواهد بود.
بازرس/ بازرسان قانونی
ماده 34- هیأت امناء در هر سال از میان مؤسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران و مورد تأیید بانک مرکزی بازرس قانونی اصلی و بازرس قانونی علی البدل را برای مدت یکسال تعیین می‌نماید.
تبصره 1- در صورت ممنوعیت قانونی، عزل یا اتمام دوره مسئولیت بازرس قانونی اصلی، هیأت امناء مکلف است ظرف مدت ده روز بازرس قانونی علی‌البدل را برای بقیه مدت دعوت به کار نماید.
تبصره 2- تا زمانی که بازرس قانونی انتخاب نشده یا قبولی سمت نکرده است، بازرس قانونی قبلی، کماکـان مسئولیت بازرسی را به عهده دارند.
ماده 35- بازرس قانونی صندوق مکلف به انجام امور ذیل است:
1. نظارت مستمر بر انطباق اداره امور صندوق، عملیات و معاملات انجام شده با اساسنامه و قوانین و مقررات ذی‌ربط؛
2. اظهار نظر در خصوص صحت حساب ها، دفاتر، اسناد و صورت های مالی صندوق؛
3. رسیدگی به شکایات و ارائه گزارش به هیأت امناء و عنداللزوم سایر مراجع ذی‌ربط؛
4. اعلام کتبی نقض قوانین و مقررات در نحوه اداره امور صندوق به هیأت امناء و عنداللزوم سایر مراجع ذی ربط؛
5. تقاضای تشکیل جلسه فوق العاده هیأت امناء در مواقع مقتضی.
بخش پنجم: حسابرس
ماده 36- بازرس قانونی اصلی صندوق به عنوان حسابرس صندوق برای حسابرسی صورتهای صندوق برای مدت یک سال توسط هیأت امناء تعیین می شود.
ماده 37- حسابرس علاوه بر مسئولیت‌های قانونی، موظف است در خصوص صحت حساب ها، دفاتر، اسناد و صورتهای مالی صندوق از حیث الزامات مقرر در استانداردهای حسابداری ایران و ضوابط و مقررات ابلاغی بانک مرکزی اظهار نظر نماید.
ماده 38- حسابرس موظف است حسب مورد بنا به درخواست بانک مرکزی، گزارش های ویژه در خصوص عملکرد صندوق از حیث رعایت مقررات بانک مرکزی را تهیه و به آن بانک تسلیم نماید.
بخش ششم: سال مالی و صورت های مالی صندوق
ماده 39- ابتدای سال مالی صندوق اول فروردین ماه و انتهای آن پایان اسفند ماه هر سال شمسی خواهد بود به استثنای سال اول تأسیس که از تاریخ تشکیل تا پایان اسفند ماه می باشد.
ماده 40- صندوق موظف است تمامی عملیات و اسـناد حسـابداری، دفاتر قانونی و صورتهای مالی را با رعایـت ضـوابط ابلاغی
بانک مرکزی، استانداردهای حسابداری و سایر قوانین و مقررات ذی‌ربط تهیه و تنظیم کند.
ماده 41- صندوق صورت های مالی سالیانه حسابرسی شده توسط مؤسسات حسابرسی عضو جـامعه حسابداران رسمـی ایران و
مورد تایید بانک مرکزی را پس از تصویب در هیات امناء حداکثر تا پایان تیرماه سال بعد به بانک مرکزی ارائه می‌نماید.
بخش هفتم: سایر موارد لازم الرعایه
ماده 42- هر گونه اصلاح و یا تغییر در مفاد اساسنامه صندوق، منوط به تایید بانک مرکزی می‌باشد.
ماده 43- اجازه‌نامه های تأسیس و فعالیت صندوق، قابل انتقال به غیر نمی باشد.
ماده 44- صندوق مجاز به ارائه خدمات پایه به صورت غیرحضوری، ارائه خدمات اینترنتی نظیر خدمات پرداخت و واریز الکترونیکی، انجام قرعه کشی و اعطای جایزه به سپرده گذاران صندوق، وصول چک اشخاص حقیقی و حقوقی، افتتاح هر‌گونه حساب غیر از حساب سپرده قرض الحسنه پس‌انداز ریالی و انجام هر‌گونه تبلیغات مغایر با مفاد « آیین نامه تبلیغات در حوزه پولی و بانکی کشور» مصوب هیأت وزیران نمی باشد.
ماده 45- صندوق در چارچوب تعیین شده توسط بانک مرکزی نسبت به استقرار سامانه بر خط و متمرکز عملیاتی و نظارتی اقدام می نماید. تمامی عملیات صندوق از طریق سامانه مزبور به انجام رسیده و امکان دسترسـی بـرخط بانک مرکزی بر اطلاعات موجود در سامانه فراهم می‌گردد.
ماده 46- اعطای قرض‌الحسنه توسط صندوق به اعضای هیأت امنا، اعضای هیأت مدیره، مدیرعامل، معاونین مدیرعامل، پـدر، مادر، همسر و اولاد آن ها ممنوع می‌باشد.
ماده 47- مشروط نمودن اعطای قرض‌الحسنه به سپرده‌گذاری و گردش حساب به هر نحو، ممنوع است.
ماده 48- صندوق نمی‌تواند در اموری از قبیل خرید اموال منقول و غیرمنقول به قصد تجارت و انتفاع( به غیر از خرید اوراق دولتی تا سقف ده درصد منابع صندوق)، خرید سهـام شرکت ها، تأسیـس شرکت یا مؤسسـه، به هـر میزان و هر مبلغ سـرمایه‌گذاری کند.
ماده 49- خرید دارایی های ثابت مشهود و نامشهود و سایر تجهیزات و ملزومات برای اداره امور صندوق صرفاً از محل سرمایه ثبتی صندوق و حداکثر معادل صد در صد سرمایه ثبتی در چارچوب ضوابط و مقررات مربوطه انجام می‌گیرد.
ماده 50- حل و فصل مالی، انحلال و تصفیه صندوق قرض‌الحسنه مطابق با مصوبات شورای پول و اعتبار و سایر ضوابط ابلاغی بانک مرکزی می‌باشد.
ماده 51- صندوق در مواردی که در این اساسنامه پیش بینی نشده است، تابع قوانین و مقررات جاری از جمله«دستورالعمل اجرایی تأسیس، فعالیت، نظارت و انحلال صندوق های قرض الحسنه تک‌شعبه ای» مصوب جلسه مورخ 19/07/1401 شورای پول و اعتبار و اصلاحیه های پس از آن، قانون پولی و بانکی کشور، آیین نامه اصلاحی ثبت نشکیلات و مؤسسات غیر تجارتی، قانون عملیات بانکی بدون ربا، قانون تنظیم بازار غیر متشکل پولی و آیین نامه اجرایی آن، قانون مبارزه با پولشویی و آیین نامه اجرایی آن، قانون مبارزه با تأمین مالی تروریسم، قانون تجارت، مصوبات شورای پول و اعتبار، ضوابط و مقررات و بخشنامه های بانک مرکزی و سایر قوانین و مقررات موضوعه می باشد.
این اساسنامه، مشـتمل بر(51) ماده و (18) تبصـره در تاریخ …./…/…. به تصویب مؤسـسین/هیأت امناء صندوق رسیده است.
بسمه تعالی
ماده4- صندوق پس از اخذ اجازه نامه فعالیت از بانک مرکزی، در چارچوب ضوابط و مقررات مربوطه، صـرفاً مجـاز به انجـام عملیات ذیل می باشد:
1. افتتاح حساب قرض الحسنه پس انداز به صورت ریالی برای اشخاص حقیقی و حقوقی؛
2. تصدی عاملیت وجوه اداره شده در قالب سپرده قرض‌الحسنه پس انداز برای اشخاص حقیقی و حقوقی؛
3. اعطای تسهیلات قرض‌الحسنه به صورت ریالی.
ماده5- افتتاح هر نوع حساب سپرده غیر از حساب سپرده قرض‌الحسنه پس انداز از جمله سپرده قـرض‌الحسنه جاری و حسـاب سپرده سـرمایه‌گذاری مـدت‌دار و نیز صدور دسنه چک، دسته حواله، کارت الکترونیکی و ابزارهای پرداخت مشابه توسط صندوق ممنوع می باشد.
تبصره1- ایجاد هر گونه باجه، دفتر مستقل و موارد مشابه توسط صندوق ممنوع می باشد.
تبصره2- هر گونه تغییر احتمالی در نشانی محل فعالیت صندوق، پس از ثبت در سامانه بانک مرکزی و أخذ تاییدیـه از آن بانک، صرفاً در شهر محل فعالیت موضوع این ماده امکان پذیر می باشد.
تبصره- افـزایش سـرمایه صنـدوق از محـل مـازاد غیرقـابل تخصیص، آورده نـقدی توسـط اعضـای هیأت امنا و یـا از
محل کمک‌های خیرین در چارچوب ضوابط و مقررات ذی ربط صورت می گیرد.
ماده9- منابع صندوق از محل های زیر قابل تأمین می باشد: سـرمایه صندوق؛سـپرده مشتریان؛وجوه اداره شده؛کارمزد تسهیلات اعطایی؛سـود ناشی از خرید اوراق دولتی؛کمک‌های نقدی بلاعوض اشخاص حقیقی و حقوقی؛موقوفات و وصایا؛سایر منابع با پیشنهاد صندوق و تأیید بانک مرکزی.
تبصره2- دریافت کمک‌های نقدی و غیر نقدی از اشـخاص حقیـقی و یا حقـوقی در صـورتی که منجر به هیچگونه تعهدی مبنی
بر استرداد یا اعطای تسهیلات و امثال آن بر عهده‌ی صندوق نگردد، با رعایت ضوابط و مقررات مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم مجاز می باشد.
ماده 10- مصارف صندوق عبارتند از:ذخیره احتیاطی؛تسهیلات قرض الحسنه اعطایی؛هزینه های جاری صندوق؛خرید دارایی های ثابت، تجهیزات و ملزومات مورد نیاز صندوق؛خرید اوراق دولتی؛سـپرده‌گذاری در حساب قرض‌الحسنه پس انداز و جاری نزد بانک ها و مؤسسات اعتباری غیر بانکی دارای مجـوز از بانک مرکزی؛ سایر مصارف با پیشنهاد صندوق و با تأیید بانک مرکزی.
ماده11- ارکان صندوق عبارتند از: هیأت امناء،هیأت مدیره،بازرس قانونی
هیأت امناء بالاترین مقام تصمیم گیری صندوق می باشد.
ماده 15- هیأت امناء حداقل هر سه ماه یک بار برای رسیدگی به امور صندوق تشکیل جلسه خواهند داد. دعوت از اعضـاء هیـأت امناء بوسـیله رئیـس هیأت امناء/ رئیـس هیأت مدیره و یا نائب رئیس هیأت امناء/ نائب رئیس هیأت مدیره بعمـل د.
بازرس قانونی صندوق میتواند در مواقع مقتضی، هیأت امناء صندوق را به طور فوق‌العـاده برای تشکیل جلسه دعوت نماید.
ماده 17- وظایف و اختیارات هیأت امناء عبارت است از: انتخاب و عزل اعضاء هیأت مدیره، بازرس قانونی و حسابرس مستقل؛ اصلاح اساسنامه در چارچوب ضوابط موجود؛تصویب افزایش سرمایه؛تعیین سیاست ها و خط‌مشی‌های صندوق؛ تصویب صورتهای مالی؛تصویب طرح‌ها، برنامه‌ها و بودجه صندوق؛تعیین و تصویب حقوق و مزایای اعضای هیأت مدیره و مدیرعامل؛ تعیین روزنامه کثیرالانتشار برای درج آگهی های صندوق؛ تصمیم گیری در خصوص انحلال و تصفیه صندوق.
ماده 18- هیأت امناء در قبال وظایف و اختیـاراتی که بر عهده دارد هیچگونه حقـوق و مـزایایی از صندوق دریـافت نمی‌کند.
ماده 21- مسئولیت اجرایی اداره صندوق بر عهده هیأت مدیره است. پس از تأیید قبلی بانـک مرکزی به مدت 2 سال انتخاب .
تبصره 1- در صورت استعفاء، فوت، ممنوعیت قانونی و یا غیبت غیر موجه مکرر هر یک از اعضای اصـلی هیأت مدیره یکی از اعضاء علی البدل به ترتیب آراء بیشتر برای بقیه مدت به جای ایشان در جلسات هیأت مدیره شرکت می نماید.
ماده 23- هیأت مدیره در نخستین جلسه خود که حداکثر یک هفته بعد از انتخاب اعضاب آن توسط هیأت امناء تشکیل خواهد شد؛ یک نفر را به عنوان رئیس هیأت مدیره و یک نفر را به عنوان نائب رئیس از بین خود اتخاب می‌نماید.
ماده 25- اعـضاء اصلی هیأت مدیره و مدیرعامل، صـاحبان امضاء می‌باشند و کلیه اسـناد و اوراق بـهادار با امضـاء توأمـان مدیرعامل و حداقل یک نفر از اعضای اصلی هیأت مدیره و در صورت غیاب مدیرعامل با امضاء توأمان رئیس هیـأت مدیره و حداقل یک نفر از اعضاء اصلی هیأت مدیره و مهر صندوق معتبر خواهد بود.
ماده 26- جلسات هیأت مدیره حداقل هر 15 روز یک‌بار بنا به دعوت رئیس و یا نائب رئیس هیأت مدیره، مدیرعامل و یا دو سوم اعضای هیأت مدیره و با حضور بیش از نصف اعضای اصلی هیأت مدیره تشکیل و رسمیت می باید. به منظور اتخاذ تصمیم، رأی اکثریت اعضای حاضر در جلسه ضروری می‌باشد.
ماده 27- اعضاء هیأت امناء، هیأت مدیره و مدیرعامل در زمان عضویت و همچنین پدر، مادر ، همسـر و اولاد آنها حق هیچگونه معامله تجاری با صندوق را ندارند.
وظایف و اختیارات هیأت مدیره: سیاست‌گذاری، نظارت و مدیریت ریسک صندوق،اجرای مفاد اساسنامه و تصمیمات هیأت امناء و سایر مقررات مربوط؛ تهیه صورتهای مالی صندوق و ارائه آن به هیأت امنا برای تصویب؛ تهیه طرح‌ها، برنامه ها و بودجه و ارائه به هیأت امناء برای تصویب؛ تصویب ضوابط ناظر به استخدام، عزل و نصب کارکنان صـندوق و تعییـن شـغل، ترفیـع، تنبیـه، شـرایط و مزایـای، استخدامی کارکنان مزبور؛ نصب عزل و قبول استعفای مدیرعامل و نظارت بر عملیات وی و پیشنهاد میزان حقوق و مـزایای مدیرعامل به هیأت امناء ، نظارت بر اجرای قوانین و مقررات مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم در ارائه تمامی خدمات و انجام هر گونه عملیات پولی؛ ،قامه، تعقیب و دفاع از هر گونه دعوی یا انصراف و استرداد آن، حق مصالحه و سازش با داشتن تمام اختیارات در کلیه مراحل دادرسی اعم از دادگاه‌های عمومی و دیوان عالی کشور و سایر مراجع و نمایندگی در برابر سایر مراجع یا تعیین نماینده یا وکیل با حق توکیل به غیر؛ تقسیم، تبدیل، فسخ، اقاله، ابطال، واگذاری و اجرای آنها نسبت به اعمال حقوقی و یا اموال منقـول و غیرمنقول صندوق؛ رهن گذاردن اموال صندوق پس از تأیید بانک مرکزی؛دعوت از اعضای هیأت امناء برای تشکیل جلسات هیأت امناء توسط رئیس هیأت مدیره.
ماده 29- هیأت مدیره وظایف خود را بصورت جمعی انجام می‌دهد و هیچ یک از اعضای هیأت مدیره حق ندارد از اختیـارات هیأت، منفرداً استفاده کند مگر در موارد خاص که وکالت یا نمایندگی از طرف هیأت مدیره داشته باشـد. هیـأت مدیره می تواند قسمتی از اختیارات خود را با اکثریت سه چهارم آراء به مدیرعامل تفویض کند.
ماده 31- مراتب نقل و انتقال هیأت مدیره باید در صورت جلسه منعکس و به امضای اکثریت اعضای هیأت مدیره سابق، اعضای هیأت مدیره جدید و بازرس قانونی رسیده و ممهور به مهر صندوق گردد. صورت جلسه مذکور جزء اسناد صندوق نگهداری می شود.
تبصره 1- در صورت ممنوعیت قانونی، عزل یا اتمام دوره مسئولیت بازرس قانونی اصلی، هیأت امناء مکلف است ظرف مدت ده روز بازرس قانونی علی‌البدل را برای بقیه مدت دعوت به کار نماید.
ماده 35- بازرس قانونی صندوق مکلف به انجام امور ذیل است: نظارت مستمر بر انطباق اداره امور صندوق، عملیات و معاملات انجام شده با اساسنامه و قوانین و مقررات ذی‌ربط؛ اظهار نظر در خصوص صحت حساب ها، دفاتر، اسناد و صورت های مالی صندوق؛ رسیدگی به شکایات و ارائه گزارش به هیأت امناء و عنداللزوم سایر مراجع ذی‌ربط؛ اعلام کتبی نقض قوانین و مقررات در نحوه اداره امور صندوق به هیأت امناء و عنداللزوم سایر مراجع ذی ربط؛ تقاضای تشکیل جلسه فوق العاده هیأت امناء در مواقع مقتضی.
ماده 36- بازرس قانونی اصلی صندوق به عنوان حسابرس صندوق برای حسابرسی صورتهای صندوق برای مدت یک سال توسط هیأت امناء تعیین می شود.
ماده 38- حسابرس موظف است حسب مورد بنا به درخواست بانک مرکزی، گزارش های ویژه در خصوص عملکرد صندوق از حیث رعایت مقررات بانک مرکزی را تهیه و به آن بانک تسلیم نماید.
ماده 39- ابتدای سال مالی صندوق اول فروردین ماه و انتهای آن پایان اسفند ماه هر سال شمسی خواهد بود به استثنای سال اول تأسیس که از تاریخ تشکیل تا پایان اسفند ماه می باشد.
ماده 41- صندوق صورت های مالی سالیانه حسابرسی شده توسط مؤسسات حسابرسی عضو جـامعه حسابداران رسمـی ایران و
مورد تایید بانک مرکزی را پس از تصویب در هیات امناء حداکثر تا پایان تیرماه سال بعد به بانک مرکزی ارائه می‌نماید.
ماده 42- هر گونه اصلاح و یا تغییر در مفاد اساسنامه صندوق، منوط به تایید بانک مرکزی می‌باشد.
نمونه اساسنامه جدید صندوقهای قرض الحسنه تک شعبه ای
Rosalina Willamson
